Model và ViewModel trong ASP.NET Core MVC

Bài này mình sẽ kể cho bạn nghe tổng quan về Model trong ASP.NET  Core. Model có nghĩa rộng, nó là bất cứ cái gì tùy thuộc vào bạn muốn nó làm gì?. Trong ngữ cảnh của ASP.NET MVC thì Model có thể là một Domain Model, View Model hay là một Edit model. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các khái niệm này và cách sử dụng chúng trong bài viết nhé.

Model là gì?

Model là tập hợp các đối tượng chứa dữ liệu của ứng dụng có thể chứa thêm cả các logic nữa. Model chia làm một số loại dựa trên công dụng và nơi chúng sử dụng. Có 3 loại mục đích chính:

1. Domain Model
2. View Model
3. Edit Model

Domain Model là gì?

Một Domain Model thể hiện một đối tượng trong database. Domain model thường có một mối quan hệ 1-1 với một bảng  trong cơ sở dữ liệu. Domain Model liên quan đến tầng truy cập dữ liệu (DAL) trong ứng dụng. Nó nhận từ cơ sở dữ liệu hoặc một nơi nào đó lưu dữ liệu bởi tầng truy cập dữ liệu. (DAL). Domain Model cũng được hiểu như entity model hay data model.

Ví dụ về Domain Model

Ví dụ chúng ta có bảng Product như sau:

Nó được đại điện với Product Model:

public class Product
{
    public int ProductId { get; set; }
    public string Name { get; set; }
 
    public Decimal Price { get; set; }
    public int Rating { get; set; }
 
    public Brand Brand { get; set; }
    public Supplier Supplier { get; set; }
}

ViewModel là gì?

ViewModel được tham chiếu đến các đối tượng chứa dữ liệu cần cho việc hiển thị cho người dùng. ViewModel liên quan đến tầng hiển thị của ứng dụng. Nó được định nghĩa dựa trên cách thức dữ liệu được hiển thị cho người dùng hơn là cách chúng được lưu trữ ra sao?

Ví dụ về ViewModel

Ví dụ trong Product Model ở trên, người dùng cần hiển thị Brand Name và Supplier Name thay vì Brand ID và Supplier ID. Vì thế ViewModel trở thành:

public class ProductViewModel
{
    public int ProductId { get; set; }
    public string Name { get; set; }
 
    public Decimal Price { get; set; }
    public int Rating { get; set; }
 
    public string BrandName { get; set; }
    public string SupplierName { get; set; }
 
    public string getRating()
    {
        if (Rating == 10)
        {
            return "*****";
        }
        else if (Rating >=8 )
        {
            return "****"; 
        }
        else if (Rating >= 6)
        {
            return "***"; 
        }
        else if (Rating >= 4)
        {
            return "**"; 
        }
        else 
        {
           return "*"; 
        }
    }
}

Chúng ta bỏ Brand và Supplier thay vào đó trả về Brand Name và Supplier Name. View Model cũng có thể có View liên quan đến logic như là hiển thị Rating cho người dùng. Bạn không nên đặt bất cứ logic nào khác ngoài logic hiển thị trên view vào View Model.

Edit Model là gì?

Edit Model hoặc Input Model đại điện dữ liệu cần để người dùng thay đổi hoặc thêm mới. Yêu cầu UI của Product cần chỉnh sửa khác với yêu cầu xem.

Ví dụ về Edit Model

Ví dụ trong Product Model ở trên, người dùng cần hiển thị danh sách Brand và Supplier, trong khi thêm mới hay chỉnh sửa sản phẩm. Vì thế model trở thành:

public class ProductEditModel
{
    public int ProductId { get; set; }
 
    [Required(ErrorMessage = "Product Name is Required")]
    [Display(Name = "Product Name")]
    public string Name { get; set; }
 
    public Decimal Price { get; set; }
    public int Rating { get; set; }
 
    public List<Brand> Brands { get; set; }
    public List<Supplier> Suppliers { get; set; }
 
    public int BrandID { get; set; }
    public int SupplierID { get; set; }
}

Model trong MVC Design Pattern

MVC Design Pattern là một pattern cho tầng hiển thị. Model trong MVC Design Pattern viết tắt của View Model và Edit Model. Hầu hết mọi người sử dụng từ View Model để chỉ cả 2 thằng này: View Model và Edit Model.

Lợi ích của View Model

ViewModel rất hữu dụng khi bạn có một UI phức tạp, khi mà dữ liệu cần lấy ra từ vài Domain Model. Vì View Model được độc lập với Domain Model, nên việc này rất mềm dẻo và linh hoạt cho việc sử dụng nó. ViewModel giúp ứng dụng bảo mật hơn vì bạn không phải chìa các thuộc tính nhạy cảm và bí mật từ Domain Model ra như UserRole,  IsAdmin...

Best practice với ViewModel

Giữ Domain Model và View Model tách bạch

Tránh sử  dụng Domain model thay cho View Model. Bạn có thể chìa những thuộc tính nhạy cảm ra ngoài cho View. Domain Model thường gắn chặt vào database để sử dụng tầng DAL. Vì thế việc chìa các thuộc tính có thể sửa hay thêm mới vào database là nguy hiểm.

Tạo Strongly Typed Views (View luôn có khai báo ViewModel tương ứng)

Trong Strongly Typed Views, bbanj hãy để View biết kiểu của viewModel được gán cho nó. Với strongly typed view, bạn sẽ có thể có sự trợ  giúp gợi ý thuộc tính từ Visual Studio và dễ tìm lỗi nếu có trong  quá trình phát triển.

Sử dụng Data Annotation cho Validation

Sử dụng Data Annotation để khai báo cho thuộc tính của viewModel và giúp tận dụng cơ chế client validation trong ASP.NET Core.

Chỉ đặt các dữ liệu cần thiết trong ViewModel

Giữ ViewModel nhỏ nhất có thể. Chỉ đặt các trường thực sự cần thiết cho việc hiển thị trong ViewModel.

Sử dụng một Mapper để chuyển Model sang ViewModel

Model nhận từ cơ sở dữ liệu cần được map sang ViewModel. Bạn có thể sử dụng AutoMapper để thực hiện điều này.

ViewModel có thể chứa các logic chỉ cho view

Về ý tưởng, ViewModel có thể chứa các dữ liệu và không có logic. Nhưng bạn có thể thêm một số logic đặc thù cho ViewModel.

Sử dụng 1 ViewModel cho 1 View

Tạo một ViewModel cho một View. Sẽ dễ bảo trì và dễ tìm lỗi.

Đồng nhất

Sử dụng ViewModel ngay cả cho các kịch bản đơn giản. Nó giúp dễ bảo trì và đảm bảo tính đồng nhất cho toàn ứng dụng.

Tổng kết

Chúng ta đã tìm hiểu về Domain Model, View Model và Edit Model trong ứng dụng ASP.NET Core. Chúng ta cũng học được các best practice sử dụng View Model.

Trích nguồn từ: (https://www.tektutorialshub.com/)